TM completed segments: 0

Other segments: 556

TM completed words: 0

Other words: 5705

TM Completed sentences

Original Translated

Other sentences

Original Similar TM records
Artificial Intelligence
Kunstmatige intelligentie (KI) of artificiële intelligentie (AI) is het nabootsen van de menselijke vaardigheden met een computersysteem zoals leren, plannen, redeneren, anticiperen en zelfstandig beslissen zonder tussenkomst van een menselijke intelligentie.[1][2]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Computer
https://nl.wikipedia.org/wiki/Leren
https://nl.wikipedia.org/wiki/Planning
https://nl.wikipedia.org/wiki/Redenering
https://nl.wikipedia.org/wiki/Intelligentie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-rdi_ai-1
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-eur_parlement_ai-2
AI-systeem
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=1
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=1
Artificiële intelligentie wordt geoptimaliseerd met meerdere technieken zoals machinelearning en besluitvormingen. Om een AI-systeem te ontwikkelen spelen volgende technische aspecten een zeer belangrijke rol:[3]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Machinaal_leren
https://nl.wikipedia.org/wiki/Besluitvorming
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-microsoft_azure_ai-3
https://nl.wikipedia.org/wiki/Algoritme
Algoritmen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Supercomputer
Krachtige computers
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wiskunde
Wiskunde
Veel opslagcapaciteit
https://nl.wikipedia.org/wiki/Computergeheugen
Menselijke logica (Big Data)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Logica
https://nl.wikipedia.org/wiki/Big_data
Het opgeleverde en vereenvoudigde gegevensmodel kan bijvoorbeeld geïntegreerd worden in een toestel om patronen razendsnel en nauwkeurig te herkennen.[3] Een voorbeeld is de nieuwe AI-app dat aan de hand van een scan pijn kan herkennen bij katten. Het werd ontwikkeld door Professor Kazuya Edamura en de Nihon Universiteit in Japan. De AI werd eerst getraind met 6.000 foto's van katten.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-microsoft_azure_ai-3
https://nl.wikipedia.org/wiki/Katten
https://nl.wikipedia.org/wiki/Professor
https://nl.wikipedia.org/wiki/Japan
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-4
[4]
Ontwikkeling
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=2
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=2
Sinds de publicatie van "Computing Machinery and Intelligence" uit 1950 van Alan Turing, groeide de interesse fors om een intelligente machine te bouwen. Turing suggereerde dat mensen beschikbare informatie en reden gebruiken om problemen op te lossen en beslissingen te nemen.[5] De huidige AI is ook gericht op hoe computers beslissingen kunnen nemen op basis van bestaande gegevens.[3]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Alan_Turing
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-harvard_history_ai-5
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-microsoft_azure_ai-3
Oorspronkelijke AI
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=3
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=3
De middelen waren vroeger zeer beperkt waardoor de doelstellingen van AI minder ambitieus uitdraaiden dan aanvankelijk gedacht. Marvin Minsky vertelde in 1970 aan Life Magazine "dat hij en zijn team binnen de 8 jaar een machine met algemene intelligentie van een gemiddelde mens hebben gebouwd". Maar een doorbraak kwam er alsnog niet omdat de rekenkracht en opslagcapaciteit toen beperkt waren. Het bleef bij AI zoals patroonvergelijkingen en besluitvormingsprogramma's. Denk maar aan ELIZA of de grootmeester schaken Gary Kasparov die in 1997 werd verslagen door IBM’s computerprogramma Deep Blue.[5]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Marvin_Minsky
https://nl.wikipedia.org/wiki/Life_(tijdschrift)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Patroonvergelijking
https://nl.wikipedia.org/wiki/ELIZA
https://nl.wikipedia.org/wiki/Meester_(schaken)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Garri_Kasparov
https://nl.wikipedia.org/wiki/IBM
https://nl.wikipedia.org/wiki/Deep_Blue
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-harvard_history_ai-5
Moderne AI
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=4
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=4
De wet van Moore speelt een belangrijke rol in de moderne artificiële intelligentie die het vandaag is geworden. De algoritmen zijn niet zozeer spectaculair verbeterd ten opzichte van de nineties maar de geheugencapaciteit wel. Plots kon big data verzameld worden om te analyseren en te classificeren zodat computers konden leren van menselijke logica.[5] Met deze belangrijke stap kan bijvoorbeeld een gezicht herkend worden uit een ruimte met meerdere objecten in beeld, zonder dat de gezichten op voorhand bekend zijn in het systeem. Een AI met één onderwerp wordt kleine AI genoemd en heeft een laag energieverbruik en kan geïntegreerd worden in een app of smartphone.[6]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wet_van_Moore
https://nl.wikipedia.org/wiki/Nineties
https://nl.wikipedia.org/wiki/Big_data
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-harvard_history_ai-5
https://nl.wikipedia.org/wiki/Smartphone
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-vrt_energie_ai-6
Het ontwikkelingsproces voor de huidige AI bestaat uit een vijftal stappen:[7]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-sap_ai-7
Gegevensinput
Modelontwerp
Modeltraining
Testen, analyseren en hertrainen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Testen_(software)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Analyseren
Oplevering AI-model
https://nl.wikipedia.org/wiki/Oplevering
Meetinstrument
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=5
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=5
De mate waarin de maatstaf wordt bepaald voor de menselijke gerealiseerde artificiële intelligentie is vastgelegd aan de hand van drie fases:[3]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-microsoft_azure_ai-3
Categorie
Beschrijving
Gerealiseerd
Smalle of zwakke AI
Deze fase verwijst naar de mogelijkheid van een computersysteem om specifieke taken beter uit te voeren dan een mens. Dit niveau is de hoogste AI-ontwikkeling dat een mens tot nu toe succesvol heeft bereikt.
Generale of sterke AI
Deze fase biedt de capaciteit om elke intellectuele taak beter uit te voeren dan de mens. Deze vorm van AI komt vooral voor in films en is momenteel sciencefiction. Dit stelt een computersysteem in staat minstens dezelfde oordeel te vellen als het menselijk brein. Dit is het nieuwe streefdoel.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Sciencefiction
Super AI of ASI
De laatste fase, een superintelligent computersysteem is in staat de mens op vrijwel elk vlak te verslaan, met inbegrip van wetenschappelijke creativiteit, algemene kennis en sociale vaardigheden.
X
Het populaire GPT-3-AI-model van OpenAI werd in de eerste helft van 2020 gelanceerd. Een AI-chatbot behoort tot de grote AI en heeft dagelijks veel energieverbruik omdat het zich richt tot algemene onderwerpen via een supercomputer.[6] Hierbij stelden Katherine Elkins en Jon Chun zich spreekwoordelijk de vraag of ChatGPT de turingtest zou doorstaan. Uit dit onderzoek blijkt dat GPT-3 met hun huidige technologie nog niet de fase van generale AI hebben bereikt,[8] maar hun technologie heeft wel het punt bereikt van de introductie naar een bescheiden generatieve AI.[9]
https://nl.wikipedia.org/wiki/GPT-3
https://nl.wikipedia.org/wiki/OpenAI
https://nl.wikipedia.org/wiki/Supercomputer
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-vrt_energie_ai-6
https://nl.wikipedia.org/wiki/Turingtest
https://nl.wikipedia.org/wiki/Technologie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-:0-8
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-9
Type indeling
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=6
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=6
Om de menselijke factor te digitaliseren voor computerbeslissingen worden technieken gebruikt zoals machinelearning en deep learning. Dit zijn onmisbare onderdelen van onze huidige artificiële intelligentie.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Digitalisering
https://nl.wikipedia.org/wiki/Deep_learning
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-microsoft_azure_ai-3
[3]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-10
10
Machinelearning
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=7
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=7
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png
15
15
//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png

Zie Machinaal leren voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Machinaal_leren
Een computersysteem wordt getraind met subsets van bestaande gegevens die het onderwerp analyseert en inzichten verwerft voor het herkennen van patronen om hieruit nieuwe en samengevatte informatie te concluderen. Dit proces wordt in de praktijk datamining genoemd en kan ongestructureerde gegevens filteren om relevante datapunten te ontcijferen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Subset
https://nl.wikipedia.org/wiki/Analyse
https://nl.wikipedia.org/wiki/Datamining
Deep learning
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=8
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=8
Dit is een techniek die gebruik maakt van simulatie met oog op biologische neurale netwerken via geavanceerde machinelearning. Een diep neuraal netwerk heeft geneste neurale knooppunten en is geïnspireerd op de structuur van het brein. Dit leidt tot een reeks gerelateerde vragen voor elke vraag die wordt beantwoord en kan zichzelf bijsturen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Simulatie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Neuraal_netwerk
Datawetenschap
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=9
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=9
Datawetenschap maakt gebruik van wiskunde en statistieken zoals metingen van afstanden van ogen, neus, lippen om een persoon te analyseren en te vergelijken met een AI-model met relevante datapunten. Vroeger was wiskunde de AI bij uitstek maar deze techniek is tegenwoordig enkel een onderdeel van AI.
Robotica
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=10
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=10
Robotica is een AI-software met fysieke uiterlijke kenmerken die zich via sensoren autonoom kan verplaatsen zonder instructies van een mens. De sensoren meten en screenen constant de omgeving. Belangrijk om te weten is dat niet elke robot met AI is uitgerust. Bijvoorbeeld een robotarm in een autofabriek is enkel geprogrammeerd voor een specifiek doel.
Machine-learning-algoritmen
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=11
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=11
Om AI te trainen wordt een AI-leermodel gebruikt om (big) data te verwerken en te analyseren. Een algoritme behoort tot de basiselementen die nodig zijn om een AI-systeem te trainen en te hertrainen. Een algoritme kent geen vermoeidheid en doet precies waarvoor het is geprogrammeerd als er geen bugs aanwezig zijn. Het verwerkt snel grote hoeveelheden data tot een geoptimaliseerd taalmodel of gegevensmodel. Voorbeelden van eindproducten zijn patroonherkenning in smartphones, het stellen van diagnoses van ziektebeelden, zelfrijdende auto's en zoekbots.[1][2]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Machinaal_leren#Leermodellen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bug_(technologie)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-rdi_ai-1
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-eur_parlement_ai-2
Een machine-learning-algoritme bevat vijf leermodellen die vervolgens gecombineerd kunnen worden naargelang het beogende doel:[7]
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-microsoft_azure_ml-11
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-sap_ai-7
11
Gecontroleerd leren: een antwoordsleutel wordt op voorhand bepaald om hiermee telkens te vergelijken.
Ongecontroleerd leren: er is geen antwoordsleutel beschikbaar maar analyseert en zoekt zelf relevante patronen.
Half gecontroleerd leren: een combinatie van gecontroleerd en ongecontroleerd leren.
Zelfcontrolerend leren: simuleert het neurale netwerk en voorspelt uit ongestructureerde gegevens de ontbrekende puzzelstukjes.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Neuraal_netwerk
Versterkt leren: gebaseerd op datawetenschap en beloningssysteem.
AI-Technologieën
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=12
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=12
AI is al een groot deel van onze samenleving geworden met technieken om het ons gemakkelijker te maken. Maar AI wordt ook ingezet bij niet-alledaagse zaken of niet voor de hand liggende onderwerpen. AI kent geen grenzen op dit vlak en kan met allerlei andere technieken gecombineerd en geïntegreerd worden.
Biologie
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=13
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=13
Technieken als neurale netwerken en genetische algoritmen laten zien dat de AI ook inspiratie haalt uit de biologie. Datawetenschap is vaak gerelateerd aan AI. De kunstmatige intelligentie zou dus ook gezien kunnen worden als een brug tussen verschillende disciplines.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Neuraal_netwerk
https://nl.wikipedia.org/wiki/Genetisch_algoritme
Semantisch zoeken
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=14
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=14
Google maakt voor het zoekalgoritme steeds meer gebruik van AI-technologie zoals Hummingbird en RankBrain. Dit implementeert onder andere semantisch zoeken en zorgt ervoor dat een zoekopdracht direct het antwoord geeft in de resultaten. Bijvoorbeeld zoek: "Wat is de hoofdstad van Nederland?" Dan zal het eerste resultaat "Amsterdam" zijn. Ook in andere facetten zoals online marketing wordt artificiële intelligentie steeds belangrijker. Zo kunnen AI-tools marketeers onder meer helpen bij marketing-automatisatie en personalisatie.
https://nl.wikipedia.org/wiki/RankBrain
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-12
12
Computerspellen
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=15
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=15
Reeds vanaf de jaren 50 is AI een onderdeel geworden van spelcomputers. In de jaren 80 werd AI ook bij videospellen betrokken, behalve casinospellen die op willekeurige gegevens zijn gebaseerd, om bij de non-player characters responsief en adaptief gedrag te genereren. Later en vandaag de dag kreeg AI ook systematisch meerdere rollen toegekend zoals ontwerp, ontwikkeling, fysieke waarnemingen en creativiteit. Zo kunnen er via machinelearning eerst slimme tools worden gemaakt die in de plaats van de mens creatief kunnen zijn. Een voorbeeld is het opvullen en bemeubelen van ruimtes.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Spelcomputer
https://nl.wikipedia.org/wiki/Computerspel#Videospel
https://nl.wikipedia.org/wiki/Non-player_character
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-13
13
Een beknopte tijdlijn:
In de jaren 50 zijn er tal van AI wiskundige strategisch spellen geschreven zoals Nim, Ferranti Mark 1-machine en schaakspellen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Strategisch_spel
In de jaren 70 is het spel Space Invaders enorm populair geworden door steeds moeilijkere levels en verschillende bewegingspatronen te ervaren naargelang het spel vordert.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Space_Invaders
In 1980 werd Pac-Man met AI-patronen voor een doolhof uitgebracht.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Pac-Man
In 1988 was het actierollenspel (RPG) First Queen de eerste RPG met personages die kon bestuurd worden door een AI-engine.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Actierollenspel
https://nl.wikipedia.org/wiki/Engine
In de jaren 90 namen computers ook voor het eerst realtime beslissingen nemen tijdens het gamen.
Vandaag de dag zijn 3D-brillen een ware hype in games geworden, waarbij de gamers de effecten zelf kunnen waarnemen tijdens het gamen.
AI detecteren
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=16
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=16
Er bestaan reeds apps en programma's die teksten en afbeeldingen door AI-systemen gemaakt kunnen detecteren. Een gratis computerprogramma "DeepFake-o-meter" is een voorbeeld hiervan. AI-content met mensen hebben nog steeds mankementen zoals onnatuurlijke handen, zes vingers, alle vingers even lang, rare houdingen of vreemde schaduwvormen midden in het oog.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-14
14
Dat echte- en AI-foto's moeilijk te onderscheiden zijn, bewees fotograaf Miles Astray met zijn flamingo op een wit strand. Hij won de People's Vote Award in de AI-categorie van de "fotowedstrijd 1839 Awards". Hij werd echter gediskwalificeerd omdat hij een echte foto had ingestuurd. Achteraf zei hij: "Ik ben blij om te zien dat dit experiment mijn hypothese heeft bevestigd: er is niets meer fantastisch of creatief dan Moeder Natuur zelf". Hiermee wou hij iedereen laten herinneren dat mensen ook nog creatief kunnen zijn zonder AI.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-15
15
Geschiedenis
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=17
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=17
Het smeden van computerintelligentie begon in de jaren dertig door de Engelse wiskundige Alan Turing, een van de voorvaders van de informatica. Computers waren voor 1949 ontzettend duur en konden geen commando's opslaan om te herinneren wat ze deden. De theorieën waren aanwezig om geverifieerd te worden maar er waren nog belangrijke obstakels te overbruggen om effectief een intelligente machine te bouwen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Alan_Turing
https://nl.wikipedia.org/wiki/Informatica
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-harvard_history_ai-5
[5]
Alan Turing
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=18
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=18
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png
15
15
//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png

Zie Turingtest voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Turingtest
In 1936 probeerde Alan Turing voor het eerst een antwoord op de vraag te formuleren of machines zouden kunnen denken en menselijke intelligentie vertonen. Aan de hand van een turingtest publiceerde hij het volgende gedachte-experiment: stel een computer kan iemand laten geloven dat hij een mens is, dan concludeerde hij dat de computer intelligentie vertoont. In 1950 publiceerde Turing een aanvulling op zijn turingtest, de Computing Machinery and Intelligence, waarin hij uitvoerig bespreekt hoe intelligente machines kunnen worden gebouwd om hun intelligentie te testen. Sinds 1965 wordt er jaarlijks een Turing Award uitgereikt, de meest prestigieuze prijs te winnen in de informatica.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Turingtest
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gedachte-experiment
https://nl.wikipedia.org/wiki/Computer
https://nl.wikipedia.org/wiki/Turing_Award
https://nl.wikipedia.org/wiki/Informatica
Machine-learning-algoritme
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=19
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=19
In 1955, vijf jaar later, werd het bewijs van turing aangetoond met de Logic Theorist, een geschreven computerprogramma door Allen Newell, Cliff Shaw en Herbert Simon. Dit wordt tegenwoordig gezien als de eerste kunstmatige intelligentieprogramma en werd gepresenteerd in 1956 tijdens Dartmouth Summer Research Project on Artificial Intelligence (DSRPAI), georganiseerd door John McCarthy en Marvin Minsky. McCarthy gebruikte voor dit evenement de term "Kunstmatige intelligentie", de Nederlandse vertaling van zijn zelf bedachte Engelse term "Artificial Intelligence".
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Logic_Theorist&action=edit&redlink=1
https://nl.wikipedia.org/wiki/Allen_Newell
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cliff_Shaw&action=edit&redlink=1
https://nl.wikipedia.org/wiki/Herbert_Simon
https://nl.wikipedia.org/wiki/John_McCarthy_(informaticus)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Marvin_Minsky
Vanaf 1957 kon een computer meer en meer informatie opslaan wat een opleving gaf om AI-systemen verder te ontwikkelen. Allen Newell, Cliff Shaw en Herbert Simon van RAND Corporation gaven in 1957 na de Logic Theorist een demonstratie van de General Problem Solver (GPS) met hun vernieuwde algoritme genaamd means–ends analysis, het allereerste machine-learning-algoritme dat tegenwoordig bij sommige AI-systemen nog steeds gebruikt wordt.
https://nl.wikipedia.org/wiki/RAND_Corporation
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=General_Problem_Solver&action=edit&redlink=1
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Means%E2%80%93ends_analysis&action=edit&redlink=1
Eerste chatbot
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=20
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=20
Midden jaren 60 ontstond er forse verbeteringen in het oplossen van problemen met de nieuwe machinelearning-algoritme-aanpak en werd de chatbot ELIZA geïntroduceerd door Joseph Weizenbaum, een Duitse informaticus die er in slaagde successen te boeken met zijn interpretatie van gesproken taal met computers. Een persoon kan met ELIZA een gesprek voeren en de reacties van het programma komen tot stand in de vorm van een patroonvergelijking. Sinds 2008 wordt er jaarlijks een Weizenbaum Award uitgereikt in het wetenschappelijk tijdschrift Ethics and Information Technology.
https://nl.wikipedia.org/wiki/ELIZA
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Joseph_Weizenbaum&action=edit&redlink=1
https://nl.wikipedia.org/wiki/Duitsland
https://nl.wikipedia.org/wiki/Informaticus
https://nl.wikipedia.org/wiki/Patroonvergelijking
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Weizenbaum_Award&action=edit&redlink=1
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wetenschappelijk_tijdschrift
Onderzoek en financiering
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=21
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=21
In de jaren 1960-1969 financierde DARPA, het onderzoeksinstituut van het Amerikaans leger, researchprojecten rond kunstmatige intelligentie. In 1969 kwam de financiering zwaar onder druk te staan door gebrek aan rekenkracht en opslagmogelijkheden. Hans Moravec, destijds promovendus van McCarthy, verklaarde dat computers nog steeds miljoenen keren te zwak waren om informatie te tonen.
https://nl.wikipedia.org/wiki/1960-1969
https://nl.wikipedia.org/wiki/Defense_Advanced_Research_Projects_Agency
https://nl.wikipedia.org/wiki/United_States_Department_of_Defense
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-16
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hans_Moravec&action=edit&redlink=1
16
Kunstmatige intelligentie is een interdisciplinair vakgebied. De onderzoekgebieden variëren van informatica tot datawetenschappen. Een greep uit deze gebieden: patroonvergelijkingen, booleaanse algebra, cognitieve psychologie, logica, statistiek en linguïstiek.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Interdisciplinariteit
https://nl.wikipedia.org/wiki/Booleaanse_algebra
https://nl.wikipedia.org/wiki/Cognitieve_psychologie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Logica_(wetenschap)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Statistiek
https://nl.wikipedia.org/wiki/Taalkunde
Chinese-kamer-experiment
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=22
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=22
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png
15
15
//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png

Zie Chinese kamer voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Chinese_kamer
Begin jaren 80 liet filosoof John Searle weten het niet volledig eens te zijn met de conclusie van Turing. Volgens Turing zijn sommige computerprogramma’s intelligent te noemen maar moet het wel de turingtest doorstaan. Maar Searle bedacht en publiceerde in 1980 hiervoor het Chinese-kamer-experiment als tegenargument, een gedachte-experiment dat aantoont dat als een computer zich precies gedraagt als een mens, nog niet duidelijk is dat de computer ook denkt als een mens als deze de turingtest doorstaat. Hij neemt een mens als voorbeeld in een kamer dat Chinese tekens moet vertalen aan de hand van een codeboek. Een persoon die de vertaling overhandigd krijgt, zal denken dat de vertaler Chinees kan. Maar de persoon in de Chinese kamer kan evengoed een computer zijn.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Filosoof
https://nl.wikipedia.org/wiki/John_Searle
Beide experimenten hebben een relevantie. Stel dat een kleuter een aantal foto’s van katten te zien krijgt. Dan zal de gemiddelde kleuter daarna een kat kunnen herkennen, maar volgens het Chinese-kamer-experiment zegt dat nog niets over hoe intelligent de kleuter is. Wanneer een computer ook een kat kan herkennen, vertoont de computer volgens de turingtest dezelfde mate van intelligentie als de kleuter. Dus is het moeilijk te definiëren wat intelligentie nu precies inhoudt. Maar voor AI hoeft dat niet per definitie een probleem te zijn vandaag de dag, want het is immers gedefinieerd in woorden wat de streefdoelen zijn voor hedendaagse AI. (Zie tabel Meetinstrument).
https://nl.wikipedia.org/wiki/Intelligentie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#Meetinstrument
Hopfield-netwerk
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=23
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=23
Rond de jaren 80 werd AI-ontwikkeling verder aangewakkerd mede door John Hopfield en David Rumelhart, zij populariseerden in 1982 een deep-learning-techniek waarmee computers kunnen leren van menselijke ervaringen, ook het Hopfield-netwerk genoemd. Dit zorgde voor een boost en een verbeterde algoritmische toolkit met een verhoging van fondsen tot wel 400 miljoen dollar tussen 1982 en 1990. Rond dezelfde periode introduceerde Edward Feigenbaum ook zijn besluitvormingsproces, een expertsysteem om een menselijke expert na te bootsen.
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=John_Hopfield&action=edit&redlink=1
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=David_Rumelhart&action=edit&redlink=1
https://nl.wikipedia.org/wiki/Popularisering
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hopfield-netwerk
https://nl.wikipedia.org/wiki/Expertsysteem
Publieke belangstelling
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=24
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=24
Vanaf 1990 viel de artificiële intelligentie niet langer meer onder het onderwerp "onderzoek" maar onder iets dat steeds vaker in de praktijk werd toegepast. Ondanks dat er geen grote financieringen meer werden toegekend, kwam AI toch in een stroomversnelling terecht omdat de opslagcapaciteiten toenamen. Dit is de hoofdreden waarom computer Deep Blue de wereldkampioen Gary Kasparov schaken in 1997 kon verslaan, en eveneens de Chinese Go-kampioen Ke Jie in 2017 kon verliezen van de computer Google's AlphaGo. Dit berust op wiskundige berekeningen en besluitvorming die vanuit elke gegeven startpositie vooruit denkt en de stellingen evalueert. De vereiste parameters konden (beperkt) getuned worden. Dit behoort tot het leermodel versterkt leren.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Deep_Blue
https://nl.wikipedia.org/wiki/Garri_Kasparov
https://nl.wikipedia.org/wiki/Go_(bordspel)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Google_LLC
https://nl.wikipedia.org/wiki/AlphaGo
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#Versterkt
Ook in datzelfde jaar, in 1997, werd de spraakherkenningssoftware ontwikkeld door Dragon Systems en geïntegreerd in Windows, alsook Kismet, een robot ontwikkeld door Cynthia Breazeal om emoties te herkennen en te tonen. In de jaren 90 en 2000 waren veel van de historische doelen van kunstmatige intelligentie eindelijk bereikt.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Spraakherkenning
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dragon_Systems&action=edit&redlink=1
https://nl.wikipedia.org/wiki/Microsoft_Windows
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kismet_(software)
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Cynthia_Breazeal&action=edit&redlink=1
Doorbraak
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=25
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=25
Ondanks de middelen op gebied van machinelearning al jaren voorhanden waren, kwam er pas in november 2022 de allereerste algemene AI-chatbot ChatGPT op de markt voor het grote publiek door OpenAI. Mede te danken aan de wet van Moore en de mogelijkheden van de rekenkracht, lanceerde grote softwaregiganten in een zeer korte tijd ook plots een AI-chatbot, zoals Google Gemini en Microsoft 365 Copilot. We leven in een tijd waarin enorme hoeveelheden ruwe omslachtige data door een computer kan worden verzameld en verwerkt tot informatie en patroonpunten. In de nabije toekomst liggen nog vele potentiële doorbraken in de artificiële intelligentie te wachten, maar wanneer de echte generatieve-AI aanbreekt en hoe die er uit zal zien weet momenteel nog niemand.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Machinelearning
https://nl.wikipedia.org/wiki/Chatbot
https://nl.wikipedia.org/wiki/ChatGPT
https://nl.wikipedia.org/wiki/OpenAI
https://nl.wikipedia.org/wiki/Wet_van_Moore
https://nl.wikipedia.org/wiki/Gemini_(taalmodel)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Microsoft_365_Copilot
Opleidingen
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=26
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=26
Verschillende universiteiten en hogescholen bieden reeds artificiële intelligentie aan als opleidingsonderdeel:
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=27
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=27
https://nl.wikipedia.org/wiki/Rijksuniversiteit_Groningen
Rijksuniversiteit Groningen
Universiteit Utrecht (eerste opleiding in Nederland)
https://nl.wikipedia.org/wiki/Universiteit_Utrecht
https://nl.wikipedia.org/wiki/Universiteit_van_Amsterdam
Universiteit van Amsterdam
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vrije_Universiteit_Amsterdam
Vrije Universiteit
https://nl.wikipedia.org/wiki/Tilburg_University
Tilburg University
https://nl.wikipedia.org/wiki/Radboud_Universiteit_Nijmegen
Radboud Universiteit Nijmegen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Universiteit_Maastricht
Universiteit Maastricht
Open Universiteit.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Open_Universiteit
Van de Nederlandse hogescholen wordt onder andere aan de Hogeschool Utrecht en de Hogeschool van Amsterdam de opleiding Applied Artificial Intelligence gegeven.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hogeschool_Utrecht
https://nl.wikipedia.org/wiki/Hogeschool_van_Amsterdam
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=28
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=28
https://nl.wikipedia.org/wiki/Universiteit_Antwerpen
Universiteit Antwerpen
https://nl.wikipedia.org/wiki/Katholieke_Universiteit_Leuven
Katholieke Universiteit Leuven
https://nl.wikipedia.org/wiki/Universiteit_Gent
Universiteit Gent
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vrije_Universiteit_Brussel
Vrije Universiteit Brussel
https://nl.wikipedia.org/wiki/HOGENT
HoGent
Turkije
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=29
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=29
Aan de Technische Universiteit Istanbul is in 2020 de eerste opleiding voor kunstmatige intelligentie en data-engineering van start gegaan.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Technische_Universiteit_Istanbul
Controleorganen
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=30
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=30
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png
15
15
//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png

Zie Regulering van kunstmatige intelligentie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Regulering_van_kunstmatige_intelligentie
België
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=31
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=31
In België wordt het IT-beleid, met onder meer AI, overkoepeld door de F.O.D. Beleid en Ondersteuning, voor Vlaanderen door de Vlaamse Adviesraad voor Innoveren en Ondernemen (VARIO).
https://nl.wikipedia.org/wiki/Federale_Overheidsdienst_Beleid_en_Ondersteuning
https://nl.wikipedia.org/wiki/Vlaamse_Adviesraad_voor_Innoveren_en_Ondernemen
Nederland
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=32
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=32
AI is de gezamenlijke verantwoordelijkheid van de ministeries van Economische Zaken, Justitie en Binnenlandse Zaken.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ministerie_van_Economische_Zaken_en_Klimaat
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ministerie_van_Justitie_en_Veiligheid
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ministerie_van_Binnenlandse_Zaken_en_Koninkrijksrelaties
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-rijks-17
17
Europese Unie
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=33
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=33
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png
15
15
//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/23px-1rightarrow_blue.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/30px-1rightarrow_blue.svg.png 2x

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ee/1rightarrow_blue.svg/15px-1rightarrow_blue.svg.png

Zie Verordening Kunstmatige Intelligentie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Verordening_Kunstmatige_Intelligentie
Op 21 april 2021 publiceerde de Europese Commissie de tekst van de Verordening inzake de Europese aanpak op het gebied van kunstmatige intelligentie. De tekst voorziet ook de oprichting van de European Artificial Intelligence Board, die belast zal worden met de uitvoering van de wetgeving en het vastleggen van best practices.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Europese_Commissie
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-18
18
Internationaal
[bewerken | brontekst bewerken]
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&veaction=edit&section=34
https://nl.wikipedia.org/w/index.php?title=Kunstmatige_intelligentie&action=edit&section=34
Verschillende internationale instellingen en organisaties hebben gepleit voor een verantwoorde regulering (governance) van kunstmatige intelligentie:
Canadese instellingen lanceerden, op initiatief van de Universiteit van Montreal, in 2018 de Montréal Declaration for a Responsible Development of Artificial Intelligence.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Universiteit_van_Montreal
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-Montreal2018-19
19
De Mozilla Foundation noemde in 2020 in haar “Witboek over Betrouwbare AI” een reeks belangrijke uitdagingen die moeten worden aangepakt via regelgeving en overleg.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mozilla_Foundation
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-moz2020-20
20
De UNESCO keurde in november 2021 een “Aanbeveling over de Ethiek van Kunstmatige Intelligentie” goed, en publiceerde in 2023 “Ontbrekende schakels in AI-governance”.
https://nl.wikipedia.org/wiki/UNESCO
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-UN2021-21
21
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-UNESCO66582-22
22
De Raad van Europa publiceerde in maart 2023 haar pleidooi voor internationale regulering van kunstmatige intelligentie.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Raad_van_Europa
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-23
23
Een belangrijke wereldconferentie is de AI Safety Summit, voor het eerst gehouden op een tweedaagse bijeenkomst, eind 2023, in Bletchley Park in het Verenigd Koninkrijk. De mogelijk 'serieuze en zelfs catastrofale' gevaren van kunstmatige intelligentie werden daar internationaal erkend in de “Bletchley-verklaring” van 1 november 2023, ondertekend door 28 landen, waaronder de VS en het VK, China, Brazilië, India, Japan, plus de Europese Unie.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Bletchley_Park
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-bnr-24
24
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-UKgov-25
25
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-reuters1nov23-26
26
De volgende conferenties zijn voorzien in mei 2024 in Zuid-Korea, en eind 2024 in Frankrijk. Critici stelden echter dat op de Summit “niet de juiste vragen waren gesteld”.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-dm8nov23-27
27
Naar aanleiding van de AI Safety Summit kondigde de secretaris-generaal van de VN de oprichting aan van een Hoog Adviesorgaan voor kunstmatige intelligentie, dat onderzoek moet uitvoeren en aanbevelingen uitbrengen voor de internationale governance van AI.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Secretaris-generaal_van_de_Verenigde_Naties
https://nl.wikipedia.org/wiki/Governance
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-UNbodyAI-28
28
“Openheid (open source), transparantie en brede toegang is dan weer de sleutel om de huidige en toekomstige schade van AI-systemen te beperken”, aldus meer dan 300 computerwetenschappers en vooraanstaande IT'ers, in een open brief van 31 oktober 2023, onder de koepel van de Mozilla Foundation.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Open_source
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mozilla_Foundation
https://nl.wikipedia.org/wiki/Kunstmatige_intelligentie#cite_note-Moz31okt23-29
29